“Aşkın ve Işıkların Şehri Paris’te Öğrenci Olmak” Rehberi - Misafir Odası

Paris denince akla gelen ilk iki imgenin, yani “aşk”ın ve “ışıklar”ın Paris’teki öğrenci hayatı ile pek bir ilgisi olmadığını ifade etmekle başlamalı. Bu imgelere yer vermekle yazıyı okunur kılmak için kaçak dövüştüm denebilir. Çünkü Paris, çok şanslı değilseniz, merkezi denebilecek herhangi bir yerde kutu gibi bir oda veya şehrin dışında aynı fiyata nispeten daha rahat edilebilecek bir ev sunuyor öğrenimcilere. Belki de şanslıysanız demeliydim, emin olamadım. Evet evet, aslında Paris size başınızı sokacak bir yer sunmuşsa (zaten sadece başınız sığabilir emin olun) kesinlikle şanslısınızdır. Zira 10-12 metrekarelik evlerin varlığından, lavaboları yalnızca zemin katta yer alan 6 ve üzeri katlı bazı yapıların asansörsüz bir şekilde kullanımına devam edildiğinden, ev tutabilmek için aylık kiranın düzenli olarak çekilebileceği bir banka hesabının olması ve bankada hesap açabilmek için ise sabit bir ikamet adresinin olması gerektiği paradoksundan, bu şehirde yaşayana kadar haberdar değildim. İşte, ortalama yirmi gün kadar sürecek olan bu ev arama süreci sona erdiğinde Eyfel, Şanzelize ve Notre Dame’ı da ziyaret ettikten sonra ilk uçakla gerisingeriye Türkiye’ye kaçmamış ve hala hayatta iseniz, bir emlakçı kadar fiyat/muhit analizi yapabilme becerisi ve aşk için elverişsiz karanlık bir odada kendinizi bulduğunuz o an düşünmeye başlarsınız: What now?

Geliş amacınızla ilişkili olarak elbette yapacağınız ilk iş; “o” harfindeki sesi genzinizde tıkayarak “n”yi telaffuz etmemek için gizlemeye çabalarken, aynı zamanda hemen akabinde onu takip eden “r” sesini gırtlaktan getirmeye gayret etmek ve bu esnada son hecede sesli harf yer alıyor olması dolayısıyla en sondaki “u” sesini uzatmakla cebelleşmek, kısacası “bonjour” demeyi, daha açık bir ifadeyle Fransızcayı öğrenmek olacaktır. Dünya üzerindeki öğrenci şehirleri sıralamasının genellikle ilk 10’unun mansiyon ve üzeri ödül alabilecek bir basamağında yer almakta olan Paris’in, Fransızca öğrenmek için ideal şehirler sıralaması yapılıyor mu bilmesem de, yapıldığı ihtimalde sıralamanın dibini tersten zorlayacağına eminim. Dünya kupasındaki Fransa kadrosu bu argümanımın en güncel ve somut örneği esasen. Göğsünü gere gere “ana dilim Fransızca” diyebilecek birine rastlama eylemine kurban adatır Paris şehri, o derece vahim bir durum. Zira Fransızca öğrenmek için gireceğiniz çevre başlıca; ağzını hiç açma zahmetine girmeden küçücük bir pencereden kuş diliyle konuşan Çinliler, ağzını esef miktarda açtıktan sonra bütün sesleri aynı ağız açıklığında söyleyebilme becerisine sahip Japonlar, kendini hiç kasmadan İspanyolca konuşuyormuşçasına “ö”leri “e”, “ğ” leri “ır” şeklinde söyleyen Latin Amerika ülkelerinden yarışmaya katılanlar, konuşmaya başladığı anda “Aaaa ben de Türk’üm” tepkisi verebileceğiniz kadar kendini belli edecek aksana sahip Türkler ve karakteristik özellikleri bu denli öne çıkmasa da diğer her milliyetten insanlardan ibaret olacak emin olun ki. Böyle bir ortamda dil öğrenebilme becerisinin köküne kibrit suyu! Bu nedenle yapılacak en güzel iş devam edilen dil kursunun haricindeki vakitlerde sınıf arkadaşlarından olabildiğince uzaklaşmanın yanında, Fransız çevrelere de o denli yanaşabilmek olacaktır. Ben, 95 yılın getirdiği konuşma ihtiyacını hayatının her anında giderme arayışında olan Fransız bir ev arkadaşının yanında kalmakla bu handikapı ortadan kaldırdığımı düşünüyorum. Dolayısıyla “Falanca bilmem kaç yıldır Paris’te, hala Fransızca öğrenememiş!” çevre baskısını aşmanın en güzel yolu böyle bir alternatife yönelmek olacaktır.

Kalacak yerini bulup, “derdini anlatabilecek kadar” Fransızcaya sahip olunduktan sonra hayat şartlarının sizi ittiği bir sonraki nokta, iş arayışı olacaktır. Zira dünya üzerindeki birçok sıralamada ya tepede ya dipte yer alan Paris’in zirveye bayrak diktiği alanlarından birisi açıkça “hayat pahalılığı”dır. Euro cinsi para biriminde bursu veya kazancı olmayan ve Türkiye’den gelen para ile yaşamını idame ettiren birisi “bir şişe suya 15 lira verdim!” düşünce sistematiğinden çıkamayacak ve dolayısıyla akıl sağlığını muhafaza etme süresi fazla uzun olmayacaktır. Bu soruna sunulan Paris merkezli alternatif çözüm yöntemleri ise bir hayli fazla. Çocukların sabah okula bırakılıp akşam okuldan alınmasını sağlamak, bebek bakıcılığı yapmak, yaşlı insanların hastaneye ulaşımlarını sağlamak, broşür dağıtmak, otellerde müşterilere servis yapmak, restoran veya kafelerde garsonluk yapmak, öğrenci mesleklerinin başlıcaları arasında sayılabilir. Tüm bu işler Paris’te yaşayan öğrencilere düzenli kazanılabilecek maaşın yanında sağlanan konaklama imkanları ve bahşiş lütfuyla birlikte kısa sürede iyi bir birikim sunuyor. Kaldı ki öğrencilik hayatında yolu buralardan geçmemiş büyük adama rastlamak da istisnai bir durum. Dolayısıyla kesinlikle katıldığım bir düşünce olarak, öğrencilerin belirli işlerde çalışmakla maddi kazanç elde etmelerinin yanında kendi kişilik gelişimleri ve karakter kazanımlarına da destek olunduğu inancı hakim.

Evet, tüm bu hengamenin yaklaşık 5 ay kadar bir sürenizi alması beklenir. “Paris’te okuyorum” diyebilme güzelliğine erişebilmek için ise, bunca zahmete katlanmaya değer diye düşünüyorum. Neden mi? Çünkü ancak tüm bu süreçleri atlattıktan sonra Paris aşkın ve ışıkların şehri hüviyetinde size görünecektir. Paris’in ışıklarının altında, Edith Piaf’tan sarı sıcak nostaljik şarkıları dinlemekle Paris sokaklarında birlikte yürüdüğünüz ilk kişiye aşık olmanız kuvvetle muhtemeldir mesela! Bu yönüyle büyülü bir şehir Paris. Hayatın sokak aralarında ve nehir kenarında yaşandığı bir şehir. “Evim, güzel evim!” söylemini kimseden duyamayacağınız, insanların dışarıdaki hayatı keyifle yaşadıkları bir coğrafya. Jilet gibi takım elbiseli iş insanlarının bisikletle, scooterla Paris sokaklarını arşınlayarak çalışmaya gittikleri, iş çıkışında yine aynı kostüm ve profilde günün yorgunluğunu atmak için bir şeyler içmeye dışarıda kaldıkları bir şehir. Hayatın neredeyse başka hiçbir şehirde akmadığı kadar hızlı aktığı, herkesin sürekli bir şeylere yetişme telaşında olduğu, sokaktaki insan deviniminin bir gün gördüğünüz insanı ertesi gün görme ihtimali bırakmayacak şekilde hızlı gerçekleştiği bir yer. Yaşadığın şehre turist olabilme güzelliği ve keyfini iliklerine kadar hissettirebilecek bir rüya. Çektiğin her fotoğrafın kartpostal, karaladığın her satırın şiire dönüştüğü bir atmosfer!

Tüm bunların yanında 1200 kuruluş tarihli Sorbonne Okulları’nın bilgi birikimini kurulduğu tarihten günümüze kadar taşımayı başarabilmiş muazzam bir ilim hazinesi. Comte’un, Sartre’ın, Hugo’nun adımladığı sokaklarda adımlamanın, kahvelerini yudumladıkları evlerde kahve içmenin, kitaplarını yazdıkları masalarda kitap okuyup yazıp çizebilmenin verdiği heyecanla yenilerinin yetişmesinin önünü açan, en büyük yaşayan okullardan birisi Paris şehri. Türk öğrenciler olarak 1800’lerin ikinci çeyreğine dayanan Paris maceramızın iki asırlık zincirine halka olarak eklenebilmek ise inanılmaz bir keyif! Rönesans döneminden kalma tablo ve işlemelerle kaplı olması hasebiyle müzeyi andıran amfilerde ders görüp, ihtilalin düşünce tohumlarının atıldığı koridorları adımlamak, uluslararası doktrinin yükünü çeken hocalardan ders dinleyip, dünyanın en seçkin öğrencileriyle birlikte öğrenirken karşılıklı yükselmek, öğrenciliğe dair hayatta tadılabilecek en güzel hislerden emin olun.

Bu hayal ile bütün bir gerçeklik arasındaki incecik çizgi ise, Paris’teki başlangıçta bahsettiğim aşksız ışıksız hayata iki elin parmağını geçmeyecek ay süresince sabretmek. Sonrasında bütün kapıların hiçbir gıcırtı yapmadan ve ikircik yaratmadan ardına kadar açılacağından emin olabilirsiniz. Sorbonne Üniversitesi’nin o meşhur “Özgürlük-Eşitlik-Kardeşlik” yazan mavi kocaman kapısı dahil!   

Paris’ten kucak dolusu bagetler efendim!

Nasip Dağlı

13.08.2018

Tükan sahabısı, editoryal işlemler müdürlüğü notu: Evveliyatında çeşitli yarışmalarda kesişen yollarımız, Avrupa'nın göbeğinde de teğet geçince tesadüftür diyemiyorum artık. Sorbonne Üniversitesi Hukuk  Fakültesi'nin çiçeği burnunda (burnunda çiçek?) üyesi (membre), geleceğin klas hukuçusu Nasip -Max- hocamın robdöşambır ile elinde pipo, manzarada Eiffel olarak elit elit (efil efil) yazdığı bu yazıda oturdum düşündüm, "ben niye bu kadar düz bir insanım peki?" diye... Keza yazıyı okuduktan sonra (yayınlanmadan bir kaç gün önce tabi) Flixbus Paris otobüs biletleri araması yapmam, pahalı gelince gidip Paris'e iki kez gitmemdeki fotoğraflarıma arkada Amelie müziği eşliğinde bakmam da tamamen bu yazının etkisidir. Yasal uyarı: Euro olmuş, 6.15; bu yazı bir çok yoksul insana neden olabilir, bu Paris arzusu ancak gezmeyle giderilir vesselam...

Editoryal düzenleme: Bu notu ilk yazdığımda Euro 6,15 idi, şimdi 8 olmuş. Yayın sabahı bakalım ne olur :D